Τον τρόπο που στην Ελλάδα λειτουργούν τα μέσα ενημέρωσης με αιχμή τις ψευδείς ειδήσεις καταδεικνύει με άρθρο του ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, με αφορμή τα 10 χρόνια από την ίδρυσή του, TVXS και την εκδήλωση με θέμα «Fake News και Δημοκρατία».
Ο πρωθυπουργός πάντως, υπογραμμίζει και τις προσπάθειες που γίνονται από μέσα ενημέρωσης «που πληροφορούν με τιμιότητα και αξιόπιστο τρόπο.»
Το άρθρο του πρωθυπουργού:
Tην προηγούμενη εβδομάδα έπεσα και εγώ, για μία ακόμη φορά, θύμα παραπληροφόρησης και fake news. Με την «είδηση», η οποία διακινήθηκε από το Πρώτο Θέμα και άλλα αντιπολιτευόμενα ΜΜΕ, ότι στη διάρκεια της επίσκεψής μου στο Μάτι, ρώτησα πυρόπληκτη κυρία, που καθόταν δίπλα μου, για κάποια νεαρή κοπέλα που είχε πάρει τον λόγο: «δικιά μας είναι αυτή;».
Η «είδηση» διαψεύστηκε αμέσως από την ίδια τη γυναίκα στην οποία υποτίθεται ότι έκανα την ερώτηση. Από τη θέση του πρωθυπουργού είναι φυσικά πιο εύκολο να αντιμετωπιστεί η παραπληροφόρηση. Πώς μπορούν όμως να προστατευθούν οι απλοί πολίτες αυτής της χώρας, που βομβαρδίζονται καιρό τώρα με κατασκευασμένες, τρομοκρατικές ειδήσεις, όπως για παράδειγμα για την επικείμενη περικοπή των συντάξεων, τη στιγμή μάλιστα που η κυβέρνηση διαβεβαίωνε σε όλους τους τόνους για το αντίθετο; Ή για την επιβολή νέου μνημονίου; Ή για την επερχόμενη οικονομική καταστροφή; Ή για χίλια δυο άλλα, που αφορούν στην οικονομία, στη δημόσια ασφάλεια, και σε μη αρεστά πρόσωπα;
Τα fake news αποτελούν ένα διεθνές φαινόμενο. Από ειδικούς επιστήμονες υποστηρίζεται μάλιστα ότι επηρέασαν το αποτέλεσμα εκλογικών αναμετρήσεων. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε στην Ελλάδα είναι πολύ μεγαλύτερο: οι ψευδείς αναρτήσεις δεν αναμεταδίδονται μόνο από τα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και από τις σελίδες και τα ρεπορτάζ αντιπολιτευόμενων εφημερίδων και ραδιοτηλεοπτικών σταθμών. Τα τελευταία, μάλιστα, σπάνια φροντίζουν να ανασκευάζουν τις «ειδήσεις» τους, ακόμη και όταν αυτές διαψεύδονται πανηγυρικά.
Αυτή η ελληνική ιδιαιτερότητα εξηγεί τόσο την, χωρίς ευρωπαϊκό ανάλογο, συρρίκνωση της κυκλοφορίας των εφημερίδων, όσο και τον εξαιρετικά χαμηλό δείκτη εμπιστοσύνης των πολιτών: σε πρόσφατη διεθνή έρευνα που έγινε ανάμεσα σε 38 χώρες, η χώρα μας βρίσκεται στην τελευταία θέση όσον αφορά την εμπιστοσύνη των πολιτών προς τα ΜΜΕ.
Η συρρίκνωση της κυκλοφορίας και της θεαματικότητας/ακροματικότητας, λόγω της έλλειψης αξιοπιστίας, αδυνατίζει οικονομικά τα ΜΜΕ, διευκολύνει τον έλεγχό τους από οικονομικούς παράγοντες, που τα χρησιμοποιούν ως εργαλεία για «δουλειές» και όπλα άσκησης πολιτικών πιέσεων και εκβιασμών, και οδηγεί σε ανεξέλεγκτα μονοπώλια ολιγαρχών. Είναι σαν να βλέπουμε σε κακέκτυπη κόπια την ταινία «Πολίτης Κέιν», του Όρσον Ουέλλες.
Αυτή η απογοητευτική εικόνα έχει όμως και μια γενικότερη σημασία: υποβαθμίζει τον κοινωνικό διάλογο και την πολιτική αντιπαράθεση, μειώνει την εμπιστοσύνη των πολιτών όχι μόνο απέναντι στα ΜΜΕ, αλλά στο πολιτικό σύστημα και τους θεσμούς, στρέφεται τελικώς εναντίον της δημοκρατίας. Καλός πολίτης είναι ο ενημερωμένος πολίτης, που χρειάζεται αξιόπιστη πληροφόρηση για να παίρνει τις σωστές αποφάσεις και για τη ζωή του και για τη χώρα μας.
Δεν είναι φυσικά όλα μαύρα. Στους αντίποδες υπάρχουν προσπάθειες από συνεταιρισμούς, μεμονωμένους δημοσιογράφους, και κάποια ΜΜΕ, που προσπαθούν να πληροφορούν με τιμιότητα και αξιόπιστο τρόπο. Αναδεικνύουν προβλήματα, ενώ δεν διστάζουν να ασκήσουν κριτική, ή και πολεμική, με πολιτικούς όμως όρους, στην εξουσία και την κυβέρνηση.
Το Tvxs είναι μία τέτοια ηλεκτρονική εφημερίδα. Έχει κατακτήσει ένα σημαντικό μέρος του διαδικτυακού κοινού, που ζητά έγκυρη ανάλυση και αξιόπιστη πληροφόρηση. Με ευκαιρία τα 10 χρόνια από την ίδρυσή του, εύχομαι να τα εκατοστήσει και καλούς δημοσιογραφικούς αγώνες.
ΠΗΓΗ:ΕΡΤ, ΑΠΕ-ΜΠΕ
http://bit.ly/2JXh8SE
